eTohum Yaz Kampı programı çerçevesinde 14 haziran salı günü Sayın Dr. Haluk Elçi yaz kampı öğrencilerine sırasıyla " İnternet girişimleri için finansa giriş, Girişimciler için iş planı hazırlama, Girişimcilerin Yatırımcı ilişkileri " konu başlıkları altında harika bir ders&sunum gerçekleştirdi. Dilerseniz bu videoyu eklendiği andan itibaren etohum.com adresinden izleyebilirsiniz ancak ben onun öncesinde sizlere konu başlıkları altında önemli gördüğüm ve not aldığım kısımları aktarmak istiyorum. Yatırımcı Buluşmasında Finans - İş planı mutlaka gerekli, İş Planı'nın Türkiye'de daha çok yapılmalı ve yaygınlaşmalı. - Yatırımcı-Girişimci bulşması öncesinde yani ortaklık kurmadan önceki en önemli soru; " Şirketin yüzde kaçı karşılığında ve değerde ortaklık kurulacağı." - Şirket değerlemesinden önce mutlaka yatırıma gerek var mı yok mu sorusu sorgulanmalı. - Yatırımcıya ihtiyaç olduğu kararı verilirse öncelikle şirket değerlendirilmesi yapılmalı arındanda verilecek hisse için % değerlendirilmesi yapılmalı. - Kurulan ortaklıklarda bir şirket veya hissedar ne kadar büyük hisseye sahipse onun şirket hakkında verilecek kararlarda daha yetkili ve kontrollü olduğu anlamına gelmiyor. - Fikrimi söylemiyim çalınır düşüncesi çok yanlış. - Aylık tahminler kullanılarak yıllık veriler oluşturulabilir ve oluşturulmalı. Yatırımcı - Girişimci Klasik Diyaloğu - Mali ihtiyaçlarınız neler? - Toplam D TL'niz olsa ilk gelir ne zaman gerçekleşir ? - F TL para olsa kara ne zaman geçmeyi bekliyorsunuz ? - Toplam D+F=J kaynak bulduğunuz ve tüm aşamaların planlandığı gibi gerçekleştiğini varsayarsak 3 yıl sonunda gelir ve kar durumu ne olur ? - Yatırımcıdan beklentileriniz nelerdir? - Yatırımcı ile ortaklık konusunda düşünceleriniz nelerdir? - Parayı aşamalı olarak şirkete aktarabilir miyiz ? İş Planı Finansal Ekler - Gelir ve Değer varsayımları - 2010/2014 Yıllık Bilanço, Gelir ve Nakit akımı tablosu - 2010/2011 Üçer aylık bilanço, gelir ve gider tablosu - 2010 yıllık bilanço, gelir ve nakit akım tabloları - Rasyolar ve Şirket değerlemesi - Üç yıllık gelir ve gider tablosu * 2010 yılında kurulduğu varsayın bir girişim baz alınarak örneklendirilmiştir. Girişimciler için iş planı hazırlama - İş planı başlı başına bir stratejidir. - İş planı sürekli güncellenebilir, gerekli düzenlemeleri yapmak stratejiyi geliştirir ve yönlendirir. - Avrupada iş planlarında standart 5 yılda gelir&gider beklenti tablosu oluşturmaktır. - Ekip olması çok önemli herşeyi ben yaparım demek yanlış. En azından birkaç kişi olmakta fayda var. İş Planı: Format - Ortalama 2-6 hafta arasında yazılabilir ama minumum 2 hafta. - Toplam 40 sayfa kadardır. - Başlangıçta 2, 3 sayfa yönetici özeti bulunur. - 20, 25 sayfa sözel kısım "geniş" aralıklı yazılır. - 10, 15 sayfa finansal tablo öngörüleri, tabloları ve varsa diğer ekler konulur. - Operasyonel ayrıntılara strateji ile ilişkili olmadıkça girilmez. - İçerik ve sıralama serbesttir. Çerçeve olarak ana başlıklar mevcuttur ve bunlar hakkında girişimin yapısına göre değişen derecede ayrıntıya girilmelidir. - Aynı zamanda bir mütabakat dökümanı olduğundan tüm ortakların katkısı ile yazılması tercihtir. İş Planı: Ana Başlıklar - Pazar Analizi ( Fırsatın tanımı, pazar tanımı, pazarın büyüklüğü ve büyüme oranları, Pazarın görüşme öngörüleri ) - Rekabet Analizi - Pazarlama Stratejisi - Ürün ve Hizmetler - Organizasyon ve Yönetim - Risk Analizi ve Çözümler - Finansal Bilgiler Pazar Araştırması Genellikle 2 yolla yapılır bunlar Primary Research ve Secondary Research'tür. Primary Research : Mevcut konunun incelenmesi için özel olarak tasarlanan ve uygulanan veri toplama şekilleridir. Secondary Research : Daha önceden başka bir amaç için oluşturulmuş bilgi ve verilerin toplanıp mevcut konu için kullanılmasıdır. Rekabat Analizi( Michael Porter ) Pazarlama Stratejileri ; Dilimleme Stratejisi "Odaklanma" - Niş Pazarlar Farklılık Stratejisi - Kitle Pazarları / Özgünlük Yetkinliği Maliyet Stratejisi - Düşük Maliyet Yetkinliği Yatırımcının Dikkat Ettiği 3 Ana Başlık Girişimci / Fikir / Yatırım - Girişimci ve fikir önceliklidir. - İyi bir girişimci ve iyi bir fikir yatırımcısını bulur. Yatırımcı Nelere Dikkat Eder ? Girişimci Hazırlık Girişimcilik Kişilik Deneyim Beceri/Yetenek İş Muhakemesi Ekip Uyumluluğu Ekip Yeterliliği Fikir - Pazar - Pazarlama Stratejisi - Rekabet Avantajı - Gelir Model - Operasyon - Riskleri/ Eksiklikleri Çözümleme Yatırım - Yatırım Gerekliliği - Yatırım İhtiyacı - Yatırımcının Katma Değeri - Finansallar - Yatırım Teklifi - Yatırımcının fikre ve girişimciye "yatırım yapma kararlılığı". Ve son olarak bazı istatistikler * 2010 yılı melek yatırım lana şirket sayısı ABD'de 61,900. Türkiye'de ise 50'den az. * 2010 yılı aktif melek yatırımcı sayısı ABD'de 265,400. Türkiye'de ise 300'den az. * 2010 yılı ABD'de melek ve girişim sermayesi fon yatırımı alan şirket sayısı 61,900 melek yatırımcı, 3,277 girişim sermayesi fonları. * 2010 yılı ABD'de melek ve girişim sermayesi fonu toplam yatırım tutari 20.1 milyar dolar. Dr. Haluk Elçi hocamıza bu değerli ve çok yararlı ders&sunumu için birkez daha teşekkürlerimi iletiyorum, ayrıca böyle bir ortamın sağlanmasında başlıca emek sahibi Burak Büyükdemir hocama ve eTohum'a da ayrı ayrı teşekkürler.